1999’da karşımıza çıkan Stephen Sommers imzalı The Mummy, 90’lı yılların sonu milenyumun başında eğlence sineması için önemli bir filmdi. Mısır’da geçen ve egzotik diyarları fantastik canavarlarla buluşturan film, Brendan Fraser’i dönemi içerisinde bir aksiyon ikonu haline getiren, Rachel Weisz’i yıldızlaştıran, Imhotep rolünde Arnold Vosloo’yu unutulmaz kılan, televizyonlarda defalarca verilerek o zamanlar çocuk, şimdilerde genç olanlar için nostaljik hissiyatını artıran, günümüzde ise kült statüsü kazanan bir blockbuster’dı. 80 milyon dolar bütçeye çekilen ilk film, dünya çapında 415 milyon dolar hasılat elde ederek serinin ikinci filmine de kapı araladı.
2001’de gelen The Mummy Returns ile Fraser, Weisz ve Vosloo’dan oluşan ilk kadro korundu, aksiyonun dozu daha da arttı, “mumya” o dönem için oldukça korkutucu, etkili ve güncel bir figür halini aldı. Imhotep’in kültleşen kötü karakterini etkileyici kılan esas detay ise Anck-Su Namun ile beraber 3 bin yıla yayılan tutkulu aşk hikayesiydi. 98 milyon dolar bütçeli film toplamda 433 milyon dolar hasılat elde ederek serinin başarısını sürdürdü. İkinci filmin ilk filmden hikaye açısından temel farklarından biri ise Dwayne Johnson’ın canlandırdığı “Akrep Kral” karakteri oldu. İkinci filmin görsel efektlerini ve aksiyon dozunu da yükselten Akrep Kral figürü çok geçmeden 2002’de solo film halini aldı. 60 milyon dolara kotarılan film 165 milyon dolar gişe hasılatıyla Mumya’nın başarısını sağlayamadı, film olarak da vasat bulundu. Buna rağmen Scorpion King’e 2008, 2012 ve 2015’te olmak üzere üç video filmi çekildi. Bu filmlerde Dwayne Johnson yer almadı, her yeni filmde başrol değişti ve ucuz bir seri halini alarak her 3-4 yılda bir B sınıfı video filmleri raflarının arasına konuldu.
Mummy Returns’ten tam yedi yıl sonra seriye üçüncü bir halka eklenmesine karar verildi. Brendan Fraser yeniden başrol olmasına rağmen yıllar içerisinde iyice ucuz macera filmlerinin oyuncusu haline geldiğinden eski etkiyi yaratmaktan uzaktı ve ismi geçerliliğini yitirmeye başlamıştı. Rachel Weisz ve Arnold Vosloo’nun yeni filmde yer almaması, hikayenin Mısır’dan Çin’e taşınması ve baş kötü karaktere aksiyon yıldızı Jet Li’nin getirilmesi seriyi tuhaflaştırdı. Sadece kumu kontrol edebilen Imhotep’in yerine kumu, ateşi, rüzgarı, buzu kontrol edebilen ve üç başlı ejdere dönüşebilen bir mumyanın alması serinin abartı dozunu iyice yukarılara çıkardı. İlk iki filmin nostaljisi ve eğlencesi üçüncü filmde sıradan, uçuk bir aksiyon filmine dönüşmüştü. 145 milyon dolar bütçeli film dünya çapında 400 milyon dolar hasılat elde ederek ilk iki filme göre daha az gişe yaptı ve hem eleştirmenler hem izleyici nezdinde genel olarak başarısız bulundu.
2008’den bu yana kuşkusuz eğlence sinemasının dinamikleri değişti, teknoloji oldukça gelişti, 2009’da Avatar ile 3D devrimi yaşandı, fantastik ve süper kahraman filmleri en azılı dönemine ulaştı. 9 yıl aradan sonra Mumya serisini yeniden bir gişe malzemesine dönüştürmek isteyen yapımcılar, türlü değişiklikler yapmaları gerektiğinin farkındaydılar. Dolayısıyla ismini ve güncelliği yıllar önce yitirmiş olan, şu sıralar ne yaptığı belirsiz Brendan Fraser’a tekrar başrol verilmedi. Yeni Mumya filminin başrolünün Tom Cruise olduğunun açıklanması şok edici olduğu kadar mantıklı da bir karardı. Cruise, yaşlanmasına rağmen aksiyon sinemasında güncelliğini, karizmasını ve oyunculuğunu hala yitirmeyen en etkili isimlerden biri. İkinci devrimci hamle ise bu sefer mumyayı bir kadının (Sofia Boutella) canlandıracak olmasıydı. Günümüz dinamiklerinde erkek karakterlerle ikonlaşmış kişileri kadın oyunculara oynatmak ya da beyaz oyuncularla özdeşleşmiş karakterleri siyahi oyunculara vermek gibi kısmı bir akım başlamışken Mumya da bu sürece dahil oldu.
Yeni Mumya filminin fragmanına baktığımızda ilk iki Mumya filminin atmosferi ya da karakterleriyle hiçbir alakası olmayan, günümüz teknolojisine ve aksiyon dinamiklerine uygun yepyeni bir Mumya filmi bizleri bekliyor gibi gözüküyor. Tom Cruise’un aksiyon filmlerinin matematiğiyle, yenilenmiş bir Mumya paketinin yer aldığı filmin yönetmenlik koltuğunda Fringe ve Alias gibi dizilerin, Transformers, Star Trek: Into Darkness, Mission Impossible: 3, The Island gibi filmlerin senaristliğini yaparak blockbuster filmler arenasında yetkin isimlerden, yapımcı/senarist/yönetmen Alex Kurtzman oturuyor. 125 milyon dolar bütçeli yeni Mumya filmi 9 Haziran 2017’de Türkiye’de vizyona girecek.
Halil İbrahim Sağlam
