Kültür Bakanlığı ve Başbakanlık Tanıtma Fonu’nun katkılarıyla düzenlenen 13. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali, 6-13 Mayıs 2010 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleşecek. Festival, bu sene Almanya’dan Yeni Zelanda’ya, Meksika’dan Filistin’e 28 ülkeden, 95 yönetmenin toplam 100 filmini sinemaseverlerle buluşturacak. 13. yaşını kutlayan Festivalin teması; “Kötülük”. Bu sene Festival, kadınlara atfedilen kötülüğün hem hayatta hem de sinemada nasıl karşılık bulduğunu sorgulayacak.
Onur ve Başarı Ödülleri
. Uçan Süpürge Onur Ödülü bu sene, sinemamızın unutulmaz “kötü kadın”larına hayat vermiş, 15 filmlik kısa filmografisine rağmen belleğimizde derin izler bırakmış oyuncu Lale Belkıs’ın olacak. Festival’in, 1994’te aramızdan ayrılan, sinemamızın usta yönetmeni Bilge Olgaç’ın adına düzenlediği Başarı Ödülleri’nin ise bu seneki sahipleri sanat yönetmeni Deniz Özen ile oyuncu Gülsen Tuncer.
Genç Cadı Ödülü
Türkiye sinemasında kadınlara yönelik güçlü, olumlu kadın rollerinin yazılmasını teşvik etmek amacıyla verilen “Genç Cadı Ödülü”nün ikincisi bu sene sahibini bulacak. Son bir yıl içinde gösterime girmiş filmlerin değerlendirileceği filmler ve oyuncuları arasında “Uzak İhtimal”le Görkem Yeltan, “Bornova Bornova”yla Damla Sönmez, “Kıskanmak”la Nergis Öztürk, “Başka Dilde Aşk”la Saadet Işıl Aksoy, “Yahşi Batı”yla Demet Evgar, “Ejder Kapanı”yla Berrak Tüzünataç da bulunuyor. İlk ‘Genç Cadı’ Elit İşcan’dı.
Tema: ‘Kötülük’
Bu sene 13. yaşını kutlayacak Festival, 13 rakamına atfedilen “uğursuzluk” inancından da ilham alarak temasını “Kötülük” olarak belirledi. Kadınların mitolojiden dinlere, edebiyattan sinemaya uğursuzluğun ve kötülüğün kaynağı ya da temsilcisi olarak gösterilmelerini sorgulayacak olan Festival, çekici, kışkırtıcı, hüzünlü, karamsar ya da eğlenceli filmler eşliğinde cadı olmayı seçmiş kadınların hikayelerini seyirciyle buluşturacak. Bu kadınların kimi itaatsiz, kimi azize kimi de katil olarak çıkacak karşımıza. Onları aslında “kötü” yapan şeyleri anlamak da Festival seyircisine düşecek.
Direnenler, İtaatsizler, Uyumsuzlar
Tema bölümünün “Direnenler, İtaatsizler, Uyumsuzlar” başlığı altında üç film gösterilecek. Bu bölümdeki filmlerde; haksızlıklara direndiği ya da uyumsuz olduğu için itaatsizlikle suçlanan, boyunduruk altına alınmaya çalışılan ama buna karşı duran kadınların hikayeleri anlatılıyor. Bunlardan ilki, Filistinli kadın yönetmen Najwa Najjar’ın yönettiği 2008 tarihli Nar Ağaçları (Pomegranates and Myrrh). Sinema tarihinin en rahatsız edici kadın yönetmeni Catherine Breillat’nın 1996 tarihli klasiği Kusursuz Aşk (Perfect Love) ve İngiltere sinemasının usta yönetmenlerinden Ken Loach’un 1994 tarihli filmi Ladybird Ladybird (Ladybird Ladybird), gerçek bir olaydan yola çıkarak etkileyici bir kadın hikayesi sunuyor.
Azizeler ve Katiller
Bu bölümde, kadınlara sunulan “azize” olmak ve “fahişe” olmak arasındaki iki seçimi de reddeden, her ikisini de olmak istemeyen kadınların, bu rollerle oynayan, içini boşaltan kadınların hikayeleri anlatılıyor. Pedro Almodóvar’ın ilk filmlerinden Karanlık Arzular (Dark Habits, 1984), bölümün ikinci filmi, Keren Yeda imzalı Hazinem (Or – My Treasure, 2004) ise, tersyüz edilmiş bir anne-çocuk hikayesi anlatıyor.
Kötülük Çiçeği: Isabelle Huppert
Fransa sinemasının etkileyici yüzü Isabelle Huppert’in iki filmi gösterilecek. Filmlerin ikisi de Yeni Dalga’nın usta yönetmeni Claude Chabrol’ün imzasını taşıyor. Bunlardan ilki Chabrol’ün Francis Szpiner’in kitabından birlikte uyarladıkları Bir Kadın Meselesi (Une Affaire de Femmes). Chabrol’ün başyapıtlarından sayılan ve “Son Marksist film” dediği Seremoni (La cérémonie, 1995), burjuva ailesi Lelievre’lerin malikanesinde hizmetçi olarak göreve başlayan Sophie ile ilçe merkezinde postane memuresi olarak çalışan Jeanne arasındaki arkadaşlık üzerinden etkileyici bir burjuva eleştirisi yapıyor.
Her Biri Ayrı Renk
13. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali’nin “Her Biri Ayrı Renk” bölümünde yer alan yepyeni 13 film, “Uluslararası Film Eleştirmenleri Birliği (FIPRESCI) Ödülü” için yarışacak. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali, tüm dünyada çok prestijli kabul edilen bu ödülün verildiği tek kadın filmleri festivali olma özelliği taşıyor. Yarışmada Almanya’yı temsil eden Almut Getto imzalı Sana Bağlandım (Close to You, 2009), İngiltere, Fransa ve Almanya ortak yapımı olan Çinli Bir Kız (She, A Chinese, 2009), Avusturya, Fransa, Almanya ortak yapımı Mucize (Lourdes, 2009), Avustralyalı ünlü canlandırmacı Sarah Watt’ın ikinci kurmaca uzun filmi Seks Olmadan Bir Yılım (My Year Without Sex, 2009, ) Cherien Dabis’in yönettiği Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada ortak yapımı Amrika (Amreeka, 2009), Müslüman kadının kimliğini belirleyen sosyal ve dini güçlere dikkat çeken, İranlı kadın sanatçı Shirin Neshat’ın ilk kurmaca uzun filmi Erkeksiz Kadınlar (Women Without Men, 2009), yarışmaya Amerika Birleşik Devletleri’nden katılan bir diğer film olan Aramızda (Between Us, 2009), Hollandalı video sanatçısı Sonja Wyss’in görsel sunumu ve deneysel anlatımıyla yarışmadaki diğer filmlerden ayrılan filmi Kış Sessizliği (Winter’s Silence, 2009), festivalin halihazırda FIPRESCI ödüllü filmlerinden Esther Rots imzalı Derimden de İçeri (Can Go Through Skin, 2009), yarışmaya Meksika’dan katılan Nora’sız Beş Gün (Five Days Without Nora, 2008), yarışmaya İsviçre’den katılan film Yuva (Home, 2008) ve iki Türk filmi Pelin Esmer’in 11’e 10 Kala ve Aslı Özge’nin Köprüdekiler’i bu yılın yarışma filmleri…
Altın Kızlar
Sinema tarihine unutulmaz filmler armağan etmiş, dünyanın önde gelen yönetmenlerinin son filmleri Ankara’da ilk kez 13. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali’nde gösterilecek.Bunlardan ilki Avustralyalı ünlü kadın yönetmen Jane Campion’ın son filmi Parlak Yıldız (Bright Star, 2009) ve Claire Denis son filmi Beyaz İnsan (White Material, 2009).
Retrospektif: Signe Baumane
Retrospektif bu sene, canlandırma sinemasının önemli isimlerinden Signe Baumane’ye ayrılıyorBaumane’nin 1991’de çektiği ilk filmi Cadı ve İnek (The Witch and the Cow), Minsk Uluslararası Kadın Filmleri Festival’inde “Büyük Ödül”ü kazanan filmi Küçük Ayakkabılar (Tiny Shoes, 1993), kocasından göremediği ilgiyi elektirk süpürgesinde bulan bir kadını anlattığı Natasha (Natasha, 2001), kadın-erkek cinselliğini alaya aldığı bol ödüllü kısa serisi Memenin Seks Zaferi (Teat Beat of Sex, 2008) Festival’de gösterilecek filmlerden bazıları… Ayrıca, geçtiğimiz sene Berlin Film Festivali’nde yarışan, istenmeyen gebelik yaşayan genç bir kadının hikayesini anlatan Doğum (Birth, 2009) da Türkiye’de ilk kez seyirciyle buluşacak. Bu bölümde ayrıca, Dzintra Geka’nın Baumane’in hayatını, çalışmalarını konu ettiği Signe ve Ben (Signe and…, 2003) adlı belgesel de gösterilecek.
En İyisi
Festivalin geçtiğimiz sene Sinema Yazarları Derneği’ne (SİYAD) üye kadın yazarlar arasında düzenlediği “En İyisi…” bölümünün bu seneki konuğu PEN Türkiye Merkezi oldu. Merkez’e üye kadın yazarlar arasında yapılan “En sevdiğiniz ‘kadın filmleri’ nedir” konulu soruşturmadan seçilen iki film Festival programında gösterilecek. Jane Campion klasiği Piyano ve Marziyeh Meshkini’nin yönettiği Kadın Olduğum Gün (The Day I Became A Woman, 2000 bu bölümün filmleri.. .
İyi Günde Kötü Günde
Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali’nin evlilik ve aile kurumunu eleştirdiği, erken evliliklere dikkat çektiği ve aile içi şiddeti sorguladığı bu bölümde dört film gösterilecek. Doğa Kılcıoğlu’nun İzdivaç, Almanyalı yönetmenler Daniel Burkholz ve Sybille Fezer’in birlikte yönettikleri Kısayoldan Adalet (Short Cut to Justice, 2009), Almanyalı yönetmen Juliane Engelmann’ın filmi Betondaki Yaralar (Scars in Concrete, 2009) ve Norveçli Karin Pennanen’in Kaçak Gelin’i (Brudhlaup, 2009) bölümün kurmaca kısa filmleri.
Öteki Tarih
Nezahat Gündoğan’ın üç yıllık çalışmasının sonucunda çektiği İki Tutam Saç – Dersim’in Kayıp Kızları (2010), Berke Baş’ın Nahide’nin Türküsü (2009), Meltem Öztürk ve Hülya Karcı’nın yönettikleri, “Masal Ülkesi”, Filiz Işık Bulut’un yönettiği kurmaca kısa film Sesler (Deng, 2009) bu bölümün filmleri.
Pembesiz / Mavisiz
Melisa Önel’in filmi Ben ve Nuri Bala (2009), toplumsal cinsiyet ve ayrımcılık konusunda radikal bir ses olan feminist transeksüel Esmeray’ın yaşamından yola çıkıyor. Leanne Pooley imzalı Topp İkizleri: Dokunulmaz Kızlar (The Topp Twins: Untouchable Girls, 2009) Yeni Zelanda’nın tanınmış lezbiyen country ve folk şarkıcısı ikizleri Topp kardeşlerin hikayesini anlatıyor.
Belgeseller
Türkiye ve dünyadan kadın belgeselcilerin filmlerinin gösterileceği bu bölümde festivallerden övgü ve ödüllerle dönmüş toplam 12 yeni belgesel film yer alıyor. Türkiye yapımı filmlerden 40’ında 40 Kadın, Gülay Dayıcan’ın yeni filmi Lady Muhtar (2009), Güliz Sağlam Ve Feryal Saygılıgil’in Kafeste Kuş Gibiydik-DESA, Didem Pekün’ün yönettiği Tülay German: Kor ve Ateş Yılları (2010), Ayfer Ergün’ün Etiyopya’da çektiği Bir Bebek İçin Bir Öküz (2008) adlı belgeseli, genç yönetmen Melis Birder’in Antalya Film Festivali’nde “en iyi belgesel” seçilen filmi Ziyaretçiler (The Visitors, 2009) Zeynep Dadak ve Merve Kayan’ın birlikte yönettikleri Bu Sahilde (2010), Almanyalı yönetmen Lucia-Milena Bonse’nin belgeseli Arjantin Geceleri (Avenida Argentina, 2009), Almanyalı bir diğer yönetmen Susanna Jaeger’ın yönettiği Cangıl Radyosu (The Jungle Radyo, 2009), Clara Elalouf’un yönettiği Duş (New Skin) ve Nancy Schwartzman’ın Tek Gecelik festivalin belgeselleri…
Festivalle ilgili ayrıntılı bilgi için: festival.ucansupurge.org